Bela leptirasta vaš-Trialeurodes vaporariorum
By Branimir Kosijer In Saveti On 22/06/2017
Bela leptirasta vaš je mali beli insekt, dužine oko 2 mm.
Telo i krila su pokriveni finim belim voskom u obliku praška. Jaje leptiraste vaši je malo, ovalno i pričvršćuje se drškom za list.
Larva prvog uzrasta je dužine tela oko 0,3 mm, ima tri para nogu i kreće se.
Od pilenja do prvog presvlačenja, razviće traje samo nekoliko časova. Nakon toga, gubi noge, spljošti se poput ljuske i pričvrsti na list.
Larve trećeg uzrasta i lutka su takođe bez nogu, beličaste, spljoštene, pričvršćene za list i nešto veće od prethodnog uzrasta.
Kao i kod imaga, telo larvi i lutke “belih pupova”, prekriva voštani sloj. Svi razvojni stadijumi nalaze se na naličju lista. Imaga i jaja se pretežno nalaze na vrhovima listova, dok se larve i lutke nalaze na listovima donjih spratova.
Štete prave odrasli insekti i larve sisajući biljne sokove sa biljke hraniteljke. Još su veće sekundarne štete koje nastaju izlučivanjem medne rose, koja pada i na nenapadnute biljke, gde se razvija gljiva čađavica, koja smanjuje asimilatornu površinu.
Od proleća do jeseni se sreće u polju na gajenim i korovskim biljkama, a tokom čitave godine u plastenicima i staklenicima. To je jedna od najštetnijih vrsta insekata na gajenim biljkama u zatvorenom prostoru. Napada paradajz, papriku, krastavac, salatu, kupusnjače, engleske muškatle, fuksije, bacopu, lantanu, hrizanteme i uopšte biljke, diskretnog i prijatnog mirisa lista. Njeno prisustvo se najlakše utvrdi lakim udarom po biljci. Ako je ima, izleće i brzo pada u blizini biljke.
Ne voli vetar i pomeranja, pa se uglavnom širi u zaštićenim prostorima (plastenici, staklenici) i mirni ćoškovi verandi i balkona.
Suzbijanje:
Preventivne mere: uništavanje korova u i oko plastenika,saditi biljke koje nemaju insekte na sebi, koristiti žute leplive ploče za utvrđivanje prisustva i brojnosti insekta.
Hemijske mere: uništava se sistemičnim (najbolje utrobnim) insekticidima.
Uspešno suzbijaju leptirastu vaš preparati na bazi pimetrozina, flonikamida i buprofezina… Insekticidima treba isprskati biljku (rastvorenim prema uputstvu proizvođača), a ostatkom zaliti koren biljke. Ponoviti tretman za 7-10 dana.